Προληπτικές καλύψεις
Στην ηλικία των έξι ετών περίπου, όταν ανατείλουν οι πρώτοι μόνιμοι γομφίοι άλλως εξαρίτες, στο στόμα ενός παιδιού, πρέπει να εξεταστούν για πιθανή ευπάθεια στην τερηδόνα. Ιδιαίτερα αν το παιδί είχε τερηδόνες στα πρώτα (νεογιλά) του δόντια, τότε είναι βέβαιο ότι τα καινούργια δόντια θα έχουν ευαισθησία στην τερηδόνα. Αυτό συμβαίνει, γιατί οι αιτιολογικοί παράγοντες που προκάλεσαν τερηδόνα στα πρώτα (νεογιλά) δόντια και οι οποίοι εδράζονται στο στόμα, θα οδηγήσουν και στην τερηδόνα των μονίμων δοντιών, εφόσον όποιο δόντι έρχεται στο ίδιο νοσηρό περιβάλλον θα αποκτά την ίδια ασθένειας (εικόνα 1). Σε τέτοια περίπτωση τα καινούργια αυτά δόντια θα πρέπει να καλυφθούν με τις προληπτικές καλύψεις, ώστε να μην πάθουν τερηδόνα.
Οι προληπτικές καλύψεις τοποθετούνται στις ακόλουθες περιπτώσεις:
1) Σε παιδιά που είχαν τερηδόνες στα πρώτα τους δόντια, δηλαδή σε ευπαθή παιδιά
2) Σε παιδιά που έστω και χωρίς να είχαν τερηδόνες στα πρώτα τους δόντια, οι εξαρίτες τους ανατομικά παρουσιάζουν πολύ βαθιές, στενές και πολυσχιδείς αύλακες (εικόνα 2 & 3), κάτι το οποίο από μόνο του προδιαθέτει στην τερηδόνα, λόγω της συσσώρευσης τροφών και μικροβίων στις αύλακες.
3) Σε παιδιά που φορούν σιδεράκια, λόγω της αύξησης του μικροβιακού φορτίου κατά τη διάρκεια της ορθοδοντικής θεραπείας, εξαιτίας της συσσώρευσης τροφών γύρω από τα αγκύλια.
4) Στους εφήβους. Η εφηβεία αποτελεί από μόνη της παράγοντα κινδύνου για τερηδόνα, εφόσον σύμφωνα με διεθνείς στατιστικές 80% των εφήβων πάσχει από τερηδόνα άσχετα αν οι ίδιοι έφηβοι ως παιδιά είχαν γερά δόντια! Αυτό συμβαίνει λόγων των κακών διατροφικών τους συνηθειών, της κατανάλωσης φρουτοποτών και ποτών ενέργειας, τη φτωχή στοματικής τους υγιεινή, κτλ. Οι προληπτικές καλύψεις είναι η βασικότερη αιτία της δραματικής μείωσης της τερηδόνας των μασητικών επιφανειών των μασητήρων (γομφίων) δοντιών στους νέους.
Τις χρειάζονται όλα τα παιδιά;
Αν και τα περισσότερα παιδιά για να κρατήσουν τα δόντια τους γερά θα χρειαστούν προληπτικές καλύψεις, σίγουρα δεν είναι απαραίτητες σε όλα τα παιδιά. Ο οδοντίατρος είναι αυτός που θα κρίνει κατά πόσον το παιδί τις χρειάζεται και αυτό θα βασιστεί στο ιστορικό της τερηδόνας του παιδιού, το βαθμό στοματικής υγιεινής, την ανατομία των δοντιών και γενικά στο βαθμό της ευπάθειας του παιδιού στην τερηδόνα.
Τι είναι οι προληπτικές καλύψεις;
Είναι το οργανικό μέρος του λευκού σφραγίσματος που δεν περιέχει τις ενισχυτικές ουσίες του σφραγίσματος, γι’αυτό και είναι ρευστό στη σύσταση, ώστε να μπορεί να ρέει μέσα στις στενές αύλακες ενός μασητήρα (γομφίου). Βέβαια, στη συνέχεια φωτοπολυμερίζεται το υλικό και σκληραίνει. Στην εμφάνιση είναι είτε λευκά είτε διάφανα επιχρίσματα (εικόνα 4) και δε διακρίνονται σχεδόν καθόλου, όταν τοποθετηθούν στα δόντια. Τοποθετούνται σε υγιή δόντια χωρίς να αφαιρείται καθόλου ουσία από το δόντι.
Η διάρκεια ζωής τους όταν γίνουν με τον ενδεδειγμένο τρόπο, είναι τουλάχιστον 6 χρόνια, αλλά συνήθως διαρκούν μέχρι και 10 χρόνια. Σίγουρα, με την πάροδο του χρόνου χρειάζονται παρακολούθηση και πιθανή συντήρηση. Ενόσω υπάρχουν πάνω στα δόντια, τα προστατεύουν 100% από τις μασητικές τερηδόνες. Τοποθετούνται μόνο στις μασητικές επιφάνειες των δοντιών, όχι στις λείες ή ενδιάμεσες περιοχές. Παρόλα αυτά, επειδή το 85% της τερηδόνας συμβαίνει στις μασητικές επιφάνειες, η προστασία είναι πολύ μεγάλη!
Ας μην ξεχνάμε ότι οι πρώτοι και οι δεύτεροι μόνιμοι μασητήρες (γομφίοι) είναι τα πιο συχνά τερηδονισμένα/χαλασμένα (εικόνα 5) και ως εκ τούτου σφραγισμένα δόντια στον άνθρωπο.
Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τις διαδικασίες πρόληψης πατήστε εδώ.